‘Persadressen staan nu in werkmap Influx’ zo luidde de onderwerpregel
van het laatste mailtje dat Jakob aan de dames van Influx stuurde. Verder was
het mailtje leeg. Een eenvoudige eendimensionale boodschap waar niemand
eigenlijk raar van opkijkt. Het informele sms’en, chatten en e-mailen wint aan
invloed op de werkvloer. Een overleg via skype, een afspraak maken via de ping
of een direct message via Twitter. Het is niets nieuws meer. Het is echter niet
alleen het medium, maar ook de boodschap die verandert.
Petra Boers, trainer schriftelijke communicatie geeft aan dat communicatie op
de werkvloer sneller is geworden en dat daarbij in de loop der tijd wat
basisregels zijn veranderd. ‘Action first’, zo vat Boers het samen. De brieven
en mails worden tegenwoordig in een piramidevorm geschreven. De kern staat in
de top en de toelichting is alleen voor de liefhebber. Ook wordt de
kernboodschap, net zoals Jakob deed, steeds vaker in de onderwerpregel
genoemd. Dit wordt mede veroorzaakt door het toenemende gebruik van
smartphones: de ontvanger kijkt snel even op zijn telefoon en weet meteen of
hij iets moet doen of niet
Deze smartphone stimuleert ook het gebruik van het versturen
van zakelijke e-mails en het gebruik van andere (sociale) communicatiekanalen. Frank
Jansen, docent communicatiekunde aan de Universiteit Utrecht: “E-mail, sms,
Twitter en andere vormen van digitaal contact hebben als voordeel dat het
snelle media zijn. En het sterke van dit tekstuele contact is dat je feiten
zoals tabellen, nauwkeurige cijfers achter de komma, goed kunt overbrengen.
Veel beter dan bij een mondelinge briefing.” Het snelle en korte contact heeft
echter ook zwakke punten, want ironie en grapjes zijn soms moeilijk te lezen.
De e-mail wordt niet meer gelezen, maar gecheckt waardoor ook sneller
misscommunicaties en irritaties kunnen ontstaan.
Een ander fenomeen van deze nieuwe en snelle manier van communiceren is het
gebruik van je en jij. Bij het mailen en smsen hoort nu eenmaal een opvallend
informele sfeer, stelt Paul Verburgt, auteur van onder andere Bazenbargoens
(2010). “Het woord ‘u’ is op de werkvloer vrijwel afgeschaft. Het is het
kenmerk van totale informalisering.” Verburgt geeft aan dat dit voordelen
heeft, want het bevordert de goede sfeer op de werkvloer, maar het wordt ook
lastig om iemand tijdens bijvoorbeeld een functioneringsgesprek de waarheid te
vertellen als de sfeer zo familiair is.
Ondanks dat formalisering in de kantoorwereld een feit is, blijkt uit de
praktijk toch dat mensen het lastig vinden een gulden middenweg te vinden
tussen de oude, formele stijl en de nieuwe informele stijl. Jansen raadt daarom
aan om ‘voorzichtig en respectvol’ te zijn in communicatie. “Je moet je altijd
afvragen of de boodschap die je verstuurt wel zinvol is. En niet te snel iets
mailen. Misschien kun je het zelf oplossen.”
Bron: Intermediair